Đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc:
Người tham gia là công dân lao động Việt Nam, bao gồm các đối tượng sau:
Cán bộ, viên chức, công chức theo các quy định về cán bộ, công chức; công an nhân dân,công nhân quốc phòng;sỹ quan, quân nhân chuyên nghiệp tham gia quân đội nhân dân; sỹ quan, hạ sỹ quan Nghiệp vụ, chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân và hạ sỹ quan, chiến sỹ công an nhân dân tham gia phục vụ có thời hạn;
người làm việc có thời hạn ở nước ngoài( Xuất khẩu lao động ) mà trước đó đã tham gia đóng bảo hiểm bắt buộc; người lao động làm việc theo hợp đồng có thời hạn làm việc từ đủ 3 tháng trở lên hoặc hợp đồng không giới hạn theo quy định của pháp luật về lao động, việc làm trong các cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân,đơn vị sự nghiệp;Các tổ chức chính trị , tổ chức xã hội - nghề nghiệp và các tổ chức xã hội khác;
Các cơ quan tổ chức quốc tế hoạt động, lao động trên lãnh thổ Việt Nam; Doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác,hợp tác xã, tổ chức khác và cá nhân có thuê mướn, sử dụng và trả lương cho người lao động.
Cán bộ, viên chức, công chức theo các quy định về cán bộ, công chức; công an nhân dân,công nhân quốc phòng;sỹ quan, quân nhân chuyên nghiệp tham gia quân đội nhân dân; sỹ quan, hạ sỹ quan Nghiệp vụ, chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân và hạ sỹ quan, chiến sỹ công an nhân dân tham gia phục vụ có thời hạn;
người làm việc có thời hạn ở nước ngoài( Xuất khẩu lao động ) mà trước đó đã tham gia đóng bảo hiểm bắt buộc; người lao động làm việc theo hợp đồng có thời hạn làm việc từ đủ 3 tháng trở lên hoặc hợp đồng không giới hạn theo quy định của pháp luật về lao động, việc làm trong các cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân,đơn vị sự nghiệp;Các tổ chức chính trị , tổ chức xã hội - nghề nghiệp và các tổ chức xã hội khác;
Các cơ quan tổ chức quốc tế hoạt động, lao động trên lãnh thổ Việt Nam; Doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác,hợp tác xã, tổ chức khác và cá nhân có thuê mướn, sử dụng và trả lương cho người lao động.
Mức đóng Bảo hiểm xã hội
a. Đối với người lao động.
Mức đóng bảo hiểm xã hội hàng tháng của người lao động dựa trên mức tiền công, tiền lương hàng tháng có tỉ lệ như sau :
- Từ 01/01/2014 trở đi là 8%
- Từ 01/01/2014 trở đi là 8%
b. Đối với người sử dụng lao động.
Mức đóng bảo hiểm xã hội hàng tháng của người sử dụng lao động được tính trên tổng quỹ tiền lương tiền công có tỉ lệ như sau :
- Từ 01/01/2014 trở đi là 18%.
- Từ 01/01/2014 trở đi là 18%.
Quyền và trách nhiệm của các bên khi tham gia bảo hiểm xã hội
a. Quyền của người tham giao lao động.
- Quyền: Sẽ được cấp sổ BHXH; nhận sổ BHXH khi đã nghỉ hưu; nhận lương hưu và trợ cấp BHXH đầy đủ, kịp thời; hưởng bảo hiểm y tế khi đã nghỉ hưu, nghỉ việc được hưởng trợ cấp tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp hàng tháng; có thể ủy quyền cho người khác nhận lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội nếu có và có quyền khiếu nại, tố cáo về BHXH, lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội sẽ được miễn thuế.
- Quyền: Sẽ được cấp sổ BHXH; nhận sổ BHXH khi đã nghỉ hưu; nhận lương hưu và trợ cấp BHXH đầy đủ, kịp thời; hưởng bảo hiểm y tế khi đã nghỉ hưu, nghỉ việc được hưởng trợ cấp tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp hàng tháng; có thể ủy quyền cho người khác nhận lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội nếu có và có quyền khiếu nại, tố cáo về BHXH, lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội sẽ được miễn thuế.
- Trách nhiệm: Phải đóng đầy đủ, kịp thời bảo hiểm xã hội theo quy định; lập hồ sơ BHXH; bảo quản sổ BHXH và các chịu trách nhiệm khác theo quy định của pháp luật.
b. Quyền và trách nhiệm của người thuê lao động:
- Quyền: có quyền từ chối thực hiện những việc không đúng quy định về BHXH, được phép khiếu nại, tố cáo về bảo hiểm xã hội và các quyền khác theo quy định của pháp luật ban hành.
- Trách nhiệm: Người thuê lao động phải đăng ký đầy đủ số lao động cho các những thuộc diện tham gia BHXH; đóng đầy đủ số tiền BHXH cho số lao động của đơn vị và hàng tháng trích từ tiền công, tiền lương của người lao động để thực hiện đóng cho cơ quan BHXH cùng với phần đóng bảo hiểm xã hội của người thuê lao động theo quy định; quản lý sổ bảo hiểm xã hội; trả sổ BHXH cho người lao động khi đã không còn làm việc cho người thuế lao động; lập hồ sơ để cấp sổ và hưởng BHXH; trả trợ cấp BHXH cho người tham gia lao động; giới thiệu cho người lao động đi kiểm tra mức suy giảm khả năng lao động để được hưởng BHXH; cung cấp các tài liệu, thông tin khi được yêu cầu.
c. Quyền và trách nhiệm của t/c bảo hiểm xã hội:
- Quyền: Từ chối yêu cầu trả bảo hiểm xã hội với những trường hợp không đúng quy định; kiểm tra việc đóng BHXH và từ chối những khoản đóng BHXH không đúng quy định; chi trả các chế độ BHXH; kiến nghị thực hiện trong việc xây dựng, bổ sung, sửa đổi chính sách và xử lý các trường hợp vi phạm pháp luật về BHXH; quản lý quỹ bảo hiểm xã hội của người tham gia.
- Trách nhiệm: Tuyên truyền, hướng dẫn và phổ biến thủ tục thực hiện chế độ bảo hiểm xã hội với người tham gia; thực hiện cấp sổ BHXH, thu bảo hiểm xã hội, giải quyết các chế độ BHXH và chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH; quản lý, sử dụng quỹ BHXH theo quy định và giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan về BHXH.
Quyền lợi được hưởng khi tham gia bảo hiểm xã hội.
Người tham gia BHXH bắt buộc sẽ được hưởng quyền lợi theo các chế độ sau: Thai sản, ốm đâu,tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp, hưu trí và tử tuất ( những người lao động thuộc lực lượng vũ trang có quy định riêng).
