Hiển thị các bài đăng có nhãn bảo hiểm xã hội. Hiển thị tất cả bài đăng
Hiển thị các bài đăng có nhãn bảo hiểm xã hội. Hiển thị tất cả bài đăng

Thứ Tư, 23 tháng 3, 2016

Hoàn thiện dự thảo các Nghị định quy định chức năng của thanh tra chuyên ngành BHXH

Chiều 23/3, tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Huỳnh Văn Tí và Thứ trưởng, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh đã đồng chủ trì làm việc giữa hai cơ quan về mặt thống nhất các số nội dung còn vướng mắc trong dự thảo Nghị định quy định việc thực việc hiện các chức năng dành cho thanh tra chuyên ngành đóng BHXH, BH thất nghiệp, BHYT của cơ quan BHXH.

Phỏng vấn Tổng giám độc BHXH việt nam 

Tại buổi làm việc, Thứ trưởng,TGĐ BHXH Việt Nam Ông Nguyễn Thị Minh đã cho biết, xuất phát từ tình hình thực tiễn: tình trạng trốn đóng, nợ đọng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp ngày một gia tăng, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi an sinh thiết thân của NLĐ; bên cạnh đó, Bộ LĐ-TB&XH là cơ quan quản lý Nhà nước về BHXH, BH thất nghiệp, có chức năng thanh tra, thì mảng, lĩnh vực Bộ quản lý lại quá rộng, nhân lực thanh tra lao động mỏng, do đó, trong thời gian qua, tỷ lệ các cuộc thanh tra về BHXH rất thấp; về phía cơ quan BHXH, tuy là đơn vị thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BH thất nghiệp nhưng lại không có chức năng thanh tra mà chỉ được kiểm tra. Khi kiểm tra các đơn vị vi phạm thì phải kiến nghị, báo cáo để cơ quan lao động thẩm định và quyết định thanh tra xử lý nên việc thực thi chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp còn hạn chế, chưa đạt kết quả như mong muốn. Chính vì vậy, tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật BHXH ( đã sửa đổi ), trong đó quy định tại Khoản 3, Điều 13 đã quy định: “Cơ quan BHXH thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành về đóng BH thất nghiệp, BHXH, BHYT theo quy định của Luật và quy định khác về pháp luật ”.

“Ngay khi các điều Luật đã được thông qua, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã chủ động, tập trung triển khai, chuẩn bị các điều kiện cả về nhân lực, vật lực, cũng như dự báo những khó khăn trong việc tổ chức thực hiện chức năng thanh tra, khi Luật Bảo hiểm xã hội bắt đầu có hiệu lực”, TGĐ Nguyễn Thị Minh cho biết.

Các khó khăn và vướng mắc trong dự thảo về BHXH

Trao đổi về một số khó khăn còn vướng mắc trong quá trình hoàn thiện các dự thảo Nghị định, Vụ trưởng của Vụ TT - KT (BHXH Việt Nam) ông Trần Đức Long cho biết, sau khi Luật Bảo hiểm xã hội ( đã sửa đổi) được Quốc hội thông qua, để kịp thời chuẩn bị nhân lực thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành khi Luật có hiệu lực vào ngày 01/01/2016, trong năm 2015, BHXH Việt Nam đã chủ động phối hợp với Thanh tra Chính phủ tiến hành đào tạo và cấp chứng chỉ thanh tra cho trên 500 cán bộ. Tuy nhiên, dự thảo Nghị định lại quy định thanh tra BHXH phải có chứng chỉ thanh tra chuyên ngành do Bộ LĐ-TB&XH đã cấp. Để tạo các điều kiện tối đa thuận lợi về việc chuẩn bị nhân lực thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành BHXH, và không lãng phí hơn 500 cán bộ thanh tra nói trên, BHXH Việt Nam đề nghị Bộ LĐ-TB&XH thống nhất lại điều khoản này.
Ngoài ra, liên quan đến chế độ báo cáo, nhằm giảm thiểu tối đa các thủ tục hành chính, tạo hành lang thông thoáng cho việc thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành BHXH đạt hiệu quả cao, BHXH Việt Nam đã đề nghị Bộ Lao động và Thương binh xã hội thống nhất hoàn thiện nội dung này theo hướng: cơ quan BHXH sẽ báo cáo cơ quan lao động định kỳ 1 - 2 lần/năm.

Phát biểu kết luận buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Huỳnh Văn Tí yêu cầu, việc hoàn thiện dự thảo Nghị định phải trên tinh thần xây dựng thủ tục, quy trình gọn và thiết thực, mang tính hiệu quả cao; trách nhiệm của Bộ LĐ-TB&XH là phải tạo điều kiện thuận lợi nhất cho việc xây dựng hành lang pháp lý thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành của cơ quan Bảo hiểm xã hội. “Vì cơ quan Bảo hiểm xã hội có thực hiện tốt các chức năng thanh tra thu, thì quyền lợi an sinh của NLĐ sẽ được đảm bảo, kinh tế - xã hội sẽ phát triển bền vững, nền an sinhXH của nước nhà sẽ ngày càng vững mạnh”, Ông Huỳnh Văn Tí nhấn mạnh./.

Nguồn : kekhaibaohiem.com

Thứ Tư, 9 tháng 3, 2016

Nộp chậm, trốn nộp BHXH, BHYT, BH thất nghiệp sẽ bị tính lãi

Theo Thông tư 20/2016/TT-BTC về cơ chế quản lý tài chính BHXH, BH thất nghiệp, BHYT và chi phí quản lý các loại bảo hiểm này.

Bảo hiểm xã hội có quy định.

Các trường hợp trốn nộp, nộp không đủ số lượng người thuộc diện bắt buộc tham gia, nộp không đủ số tiền theo quy đinh, nộp thấp hơn mức, chiếm dụng tiền nộp hưởng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp bị phát hiện từ ngày 01/01/2016 thì ngoài việc nộp truy thu số tiền theo quy định thì cơ quan bảo hiểm sẽ tiến hành thu truy thu số tiền lãi theo thời gian trốn nộp và mức lãi chậm nộp tính trên số tiền nộp truy thu theo quy định.
Thời điểm trước ngày 01/01/2016 lãi suất được tính theo mức lãi suất chậm đóng áp dụng đối với năm 2016.
Thời điểm sau ngày 01/01/2016 trở đi lãi suất chậm nộp bảo hiểm xã hội được tính theo mức lãi suất chậm đóng áp dụng đối với từng năm.

Đóng lãi Bảo hiểm xã hội, BHTN,BHYT Sẽ như thế nào.

Tiền lãi chậm đóng BHXH, BH thất nghiệp, BHYT, phải thu trong tháng gồm số tiền lãi chậm cộng dồn vào gốc đến cuối tháng trước chuyển sang và số tiền lãi chậm phát sinh trong tháng.
Cơ quan BHXH có trách nhiệm gửi thông báo kết quả hàng tháng về tình hình đóng BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và nộp truy thu lãi chậm đóng các loại bảo hiểm (nếu có) cho người lao động theo hướng dẫn của BHXH Việt Nam.
BHXH quy định nếu có đơn vị sử dụng lao động nào chậm đóng bảo hiểm thất nghiệp đến thời điểm cưới năm 2014 thì yêu cầu doanh nghiệp nộp đủ theo quy định; Ngân sách nhà nước không hỗ trợ Quỹ BH thất nghiệp.
Thông tư này có hiệu lực từ ngày 20/03/2016.


Thực hiện Luật Bảo hiểm xã hội trong đời sống

Triển khai các giải pháp nhằm đưa Luật vào cuộc sống.

Với nhiều điểm mới cần sửa đổi, bổ sung, Luật BHXH ( đã sửa đổi) có hiệu lực từ ngày 01/01/2016 đã đáp ứng tốt hơn về quyền được tham gia và quyền được hưởng thụ BHXH của người dân tham gia. Hiện nay, ngành Bảo hiểm xã hội đang tích cực triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để đưa những quy định mới của Luật áp dụng vào cuộc sống.

Bảo đảm nguyên tắc công bằng đóng - hưởng Bảo hiểm xã hội.

Theo Phó TGĐ BHXH Việt Nam, đã cho biết so với Luật BHXH trước đây, Luật BHXH (đãsửa đổi) có rất nhiều điểm ưu việt, tạo hành lang pháp lý đảm bảo đem lại công bằng quyền lợi của người lao động. Cụ thể, Luật bổ sung cho người lao động được phép hưởng BHYT trong thời gian nghỉ việc và hưởng trợ cấp thai sản đã nhận con nuôi hoặc sinh con, nghỉ việc hưởng trợ cấp ốm đau trong trường hợp khi bị mắc bệnh thuộc danh mục cần phải chữa trị lâu dài, được bảo lưu thời gian đóng Bảo hiểm xã hội cho người bị tái phát bệnh tật, thương tật do tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp và thân nhân người tham gia lao động được chủ động đi giám định khả năng suy giảm lao động và được quỹ Bảo hiểm xã hội thanh toán toàn bộ phí giám định y khoa trong trường hợp đủ đ/k để được hưởng chế độ BHXH….
Điều  chú ý, Luật BHXH ( đã sửa đổi) đã được tính đến sự công bằng trong việc đóng - hưởng để cải thiện tình hình tài chính của quỹ tửu tuất, hưu trí. Cùng với việc điều chỉnh độ tuổi được hưởng lương hưu đối với người bị suy giảm khả năng lao động trên 61%  theo hướng: Từ tháng 01/01/2016, bị tăng dần mỗi năm đến khi độ tuổi của nam trên 55 tuổi, nữ 50 tuổi trở lên, trong khi hiện nay là 50 tuổi với nam và 45 tuổi với nữ và riêng đối với người khả năng lao động bị suy giảm từ 81% trở lên thì tuổi nghỉ hưu với nam là 50 tuổi, nữ 45 tuổi đã tạo ra công bằng giữa trách nhiệm về việc đóng và quyền lợi được thụ hưởng của NLĐ. Ngoài ra, việc tăng tỉ lệ do nghỉ hưu trước tuổi từ 1% lên 2% cho mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi đã giúp phần nào hạn chế được tình trạng nghỉ hưu trước độ tuổi LĐ, bảo đảm việc an sinh tuổi già cho người lao động. Mặt khác, Luật Bảo hiểm xã hội ( đã sửa đổi) đã điều chỉnh việc tăng trợ cấp chế độ ốm đau, thai sản, tử tuất, hưu trí.
chi trả bhxh

Tăng nhanh diện bao phủ Bảo hiểm xã hội.

Để thay đổi mới, ưu việt của Luật Bảo hiểm xã hội ( đã sửa đổi ) sớm đi vào cuộc sống, Phó TGĐ Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, từ 01/2016 đến nay, ngành BHXH đang tích cực phối hợp với các cơ quan chức năng thuộc các cấp chính quyền địa phương đẻ thực hiện triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm thực thi Luật. Mục tiêu đặt được ra là tăng nhanh diện bao phủ BHXH và quản lý chặt chẽ những người tham gia, giải quyết đầy đủ, kịp thời các chế độ cho NLĐ.
Theo đó, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã hợp tác với Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, các bộ, ngành liên quan nhằm xây dựng và ban hành nhiều văn bản đến việc hướng dẫn thực hiện Luật; tổ chức nhiều nhóm đối để tượng tập huấn, quán triệt nội dung về Luật và các quy định về h/s, quy trình nghiệp vụ Bảo hiểm xã hội phục vụ tốt cho việc thực hiện Luật. Các hoạt động nhằm tuyên truyền Luật BHXH (đã sửa đổi) cũng được đẩy mạnh với các hình thức nội dung đa dạng, phong phú phù hợp với tính đặc thù về dân tộc, tôn giáo, dân trí và cũng như các yếu tố vùng miền của các nhóm dân cư; bên cạnh đó thực hiện tuyên truyền thường xuyên các chính sách BHXH trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Bên cạnh đó, ngành Bảo hiểm xã hội đang tích cực đẩy mạnh công tác cải cách các thủ tục hành chính (TTHC) trong lĩnh vực quản lý BHXH. Trong năm 2015 và những ngày tháng đầu 2016, BHXH Việt Nam đã tiến hành kiểm tra và đơn giản hóa từ 115 xuống 33 TTHC; các Thủ tục được thực hiện đơn giản hóa, loại bỏ những chỉ tiêu, thông tin giảm rườm ra gây phiền hà cho các đơn vị sử dụng lao động cũng như người lao động, đồng thời bảo đảm cho việc công tác quản lý.


Nghị định Thủ tướng Chính phủ với BHXH Việt Nam


Nghị định số 01/2016/NĐ-CP của thủ tướng chính phủ ngày 05 tháng 01 năm 2016 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bảo hiểm xã hội (Bảo hiểm xã hội) Việt Nam. Có hiệu lực thi hành từ ngày 20 tháng 02 năm 2016. Theo đó Nghị định đã chỉ rõ 11 điều trong đó được quy định :

Quy định về vị trí và chức năng của BHXH Việt Nam

Quy định về nhiệm vụ và quyền hạn của Bảo hiểm xã hội

1
Chính phủ với Bảo hiểm xã hội Việt Nam
Quy định thành phần,chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng quản lý BHXH Việt nam

Quy định về chế độ làm việc của hội đồng quản lý BHXH Việt Nam

Quy định đối với Tổng giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam.

Điều này quy định về pháp lý, quyền bổ nhiệm, bãi nhiệm, chế độ làm việc chức năng, quyền hạn Tổng Giám đốc. Theo đó chính phủ quy định số lượng phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam không được vượt quá 05 người.

Hệ thống tổ chức của Bảo hiểm xã hội Việt Nam

được tổ chức theo hệ thống dọc, tập trung, thống nhất từ trung ương đến địa phương. Bao gồm: ở Trung ương là Bảo hiểm xã hội Việt Nam, ở tỉnh là Bảo hiểm xã hội tỉnh, ở huyện là Bảo hiểm xã hội huyện.
Quy định Cơ cấu tổ chức của Bảo hiểm xã hội Việt Nam
ở trung ương bao gồm 24 đơn vị trực thuộc. trong đó 15 đơn vị chuyên môn giúp việc Tổng giám đốc và 9 đơn vị sự nghiệp chực thuộc.chức năng, quyền hạn, nhiệm vụ của  Bảo hiểm xã hội tỉnh và Bảo hiểm xã hội huyện
Quy định Hiệu lực thi hành
Nghị định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 20 tháng 02 năm 2016.
Nghị định này thay thế Nghị định số 05/2014/NĐ-CP ngày 17 tháng 01 năm 2014 của chính phủ.
Trách nhiệm thi hành
Các Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, thủ trương cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Hội đồng quản lý Bảo hiểm xã hội Việt Nam và Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt nam chịu trách nhiệm thi hành Nghị định này.


Những điều cần biết về Bảo hiểm xã hội bắt buộc

Đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc:

Người tham gia là công dân lao động Việt Nam, bao gồm các đối tượng sau:
Cán bộ, viên chức, công chức theo các quy định về cán bộ, công chức; công an nhân dân,công nhân quốc phòng;sỹ quan, quân nhân chuyên nghiệp tham gia quân đội nhân dân; sỹ quan, hạ sỹ quan Nghiệp vụ, chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân và hạ sỹ quan, chiến sỹ công an nhân dân tham gia phục vụ có thời hạn;
người làm việc có thời hạn ở nước ngoài( Xuất khẩu lao động ) mà trước đó đã tham gia đóng bảo hiểm bắt buộc; người lao động làm việc theo hợp đồng có thời hạn làm việc từ đủ 3 tháng trở lên hoặc hợp đồng không giới hạn theo quy định của pháp luật về lao động, việc làm trong các cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân,đơn vị sự nghiệp;Các tổ chức chính trị , tổ chức xã hội - nghề nghiệp và các tổ chức xã hội khác;
Các cơ quan tổ chức quốc tế hoạt động, lao động trên lãnh thổ Việt Nam; Doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác,hợp tác xã, tổ chức khác và cá nhân có thuê mướn, sử dụng và trả lương cho người lao động.

Mức đóng Bảo hiểm xã hội

a. Đối với người lao động.
Mức đóng bảo hiểm xã hội hàng tháng của người lao động dựa trên mức tiền công, tiền lương hàng tháng có tỉ lệ như sau :
- Từ 01/01/2014 trở đi là 8%
b. Đối với người sử dụng lao động.
Mức đóng bảo hiểm xã hội hàng tháng của người sử dụng lao động được tính trên tổng quỹ tiền lương tiền công có tỉ lệ như sau :
- Từ 01/01/2014 trở đi là 18%.

Quyền và trách nhiệm của các bên khi tham gia bảo hiểm xã hội

a. Quyền của người tham giao lao động.
Quyền: Sẽ được cấp sổ BHXH; nhận sổ BHXH khi đã nghỉ hưu; nhận lương hưu và trợ cấp BHXH đầy đủ, kịp thời; hưởng bảo hiểm y tế khi đã nghỉ hưu, nghỉ việc được hưởng trợ cấp tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp hàng tháng; có thể ủy quyền cho người khác nhận lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội nếu có và có quyền khiếu nại, tố cáo về BHXH, lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội sẽ được miễn thuế.
Trách nhiệm: Phải đóng đầy đủ, kịp thời bảo hiểm xã hội theo quy định; lập hồ sơ BHXH; bảo quản sổ BHXH và các chịu trách nhiệm khác theo quy định của pháp luật.
b. Quyền và trách nhiệm của người thuê lao động:
Quyền: có quyền từ chối thực hiện những việc không đúng quy định về BHXH, được phép khiếu nại, tố cáo về bảo hiểm xã hội và các quyền khác theo quy định của pháp luật ban hành.
Trách nhiệm: Người thuê lao động phải đăng ký đầy đủ số lao động cho các những thuộc diện tham gia BHXH; đóng đầy đủ số tiền BHXH cho số lao động của đơn vị và hàng tháng trích từ tiền công, tiền lương của người lao động để thực hiện đóng cho cơ quan BHXH cùng với phần đóng bảo hiểm xã hội của người thuê lao động theo quy định; quản lý sổ bảo hiểm xã hội; trả sổ BHXH cho người lao động khi đã không còn làm việc cho người thuế lao động; lập hồ sơ để cấp sổ và hưởng BHXH; trả trợ cấp BHXH cho người tham gia lao động; giới thiệu cho người lao động đi kiểm tra mức suy giảm khả năng lao động để được hưởng BHXH; cung cấp các tài liệu, thông tin khi được yêu cầu.

c. Quyền và trách nhiệm của t/c bảo hiểm xã hội:

Quyền: Từ chối yêu cầu trả bảo hiểm xã hội với những trường hợp không đúng quy định; kiểm tra việc đóng BHXH và từ chối những khoản đóng BHXH không đúng quy định; chi trả các chế độ BHXH; kiến nghị thực hiện trong việc xây dựng, bổ sung, sửa đổi chính sách và xử lý các trường hợp vi phạm pháp luật về BHXH; quản lý quỹ bảo hiểm xã hội của người tham gia.
Trách nhiệm: Tuyên truyền, hướng dẫn và phổ biến thủ tục thực hiện chế độ bảo hiểm xã hội với người tham gia; thực hiện cấp sổ BHXH, thu bảo hiểm xã hội, giải quyết các chế độ BHXH và chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH; quản lý, sử dụng quỹ BHXH theo quy định và giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan về BHXH.

Quyền lợi được hưởng khi tham gia bảo hiểm xã hội.

Người tham gia BHXH bắt buộc sẽ được hưởng quyền lợi theo các chế độ sau: Thai sản, ốm đâu,tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp, hưu trí và tử tuất ( những người lao động thuộc lực lượng vũ trang có quy định riêng).


Những điều cần biết về bảo hiểm xã hội tự nguyện

Đối tượng được tham gia Bảo hiểm xã hội:

- Tất cả công dân sống và lao động trên đất nước Việt Nam trong độ tuổi lao động nhưng chưa tham gia BHXH bắt buộc.
- Quy định độ tuổi là : nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi, đã có thời gian 15 năm đóng BHXH trở lên và nhu cầu tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện, thì được phép đóng tiếp cho đến khi đủ 20 năm BHXH để được hưởng chế độ hưu trí hằng tháng.

Mức đóng Bảo hiểm xã hội:

Mức đóng BHXH hàng tháng bằng tỷ lệ phần trăm đóng BHXH tự nguyện nhân với mức thu nhập trung bình hàng tháng của người tham gia BHXH tự nguyện lựa chọn. Đóng BHXH theo mức thu nhập hàng tháng: thấp nhất là bằng mức lương tối thiểu chung, cao nhất là gấp 20 lần lương tối thiểu.
Tỷ lệ đóng BHXH: Từ tháng 01/01/2012 - 01/12/2013 = 20%; Từ tháng 01/01/2014 trở đi = 22%.
Phương thức đóng BHXH :
- Phương thức đóng: đóng hàng tháng, hàng quý hoặc đóng 6 tháng một lần.
- Thời điểm phải đóng:
+ Đóng 15 ngày đầu của tháng (đối với phương thức đóng hàng tháng).
+ Đóng 45 ngày đầu của quý (đối với phương thức đóng hàng quý).
+ Đóng 3 tháng đầu của 6 tháng(đối với phương thức đóng 6 tháng một lần).
- Người tham gia Bảo hiểm xã hội đóng trực tiếp cho cơ quan Bảo hiểm xã hội thuộc quận huyện nơi đang cư trú (thường trú hoặc tạm trú).

Tạm dừng đóng Bảo hiểm xã hội tự nguyện :

- Người tham gia được coi là tạm thời dừng đóng khi không đóng BHXH theo quy định tại điểm 4 nêu trên.
- Với trường hợp đã tạm dừng đóng, Nếu muốn tham gia BHXH tự nguyện trở lại thì thực hiện như đã đăng ký tham gia lần đầu vào tháng đầu quý.

Quyền lợi của người tham đóng Bảo hiểm xã hội:

Được hưởng những quyền lợi như khi tham gia BHXH bắt buộc:
+ Được hưởng chế độ hưu trí khi đã thực hiện đống được ít nhất 20 năm và đã qua độ tuổi lao động.
+ Được hưởng chế độ1 lần nếu không đủ điều kiện hưu trí hoặc muốn nhận sớm BHXH.
+ Thân nhân được hưởng chế độ Tử Tuất nếu người đóng chẳng may qua đời.



Thứ Năm, 3 tháng 3, 2016

Thay đổi mức tiền lương đóng BHXH cho doanh nghiệp sẽ ảnh hướng đến người lao động

Từ năm 2016, tỷ lệ đóng BHXH (26%) không thay đổi nhưng nền tiền lương làm cơ sở đóng BHXH có sự thay đổi. Với sự thay đổi này, những doanh nghiệp đã đóng BHXH cho người lao động ở mức cao sẽ không bị tác động lớn. Trong khi đó, đa số doanh nghiệp bấy lâu nay “chẻ” thu nhập thực tế, chỉ đóng BHXH cho người lao động dựa trên một phần thu nhập sẽ bị tác động nhiều.
Nhiều doanh nghiệp đã đóng BHXH ở mức cao
Tình trạng phổ biến hiện nay là các doanh nghiệp cố tình “chẻ” thu nhập thực tế của người lao động thành nhiều khoản và chọn mức lương để đóng BHXH chỉ bằng 50% - 60% tổng thu nhập. Gần một nửa tổng thu nhập của người lao động bị doanh nghiệp “ỉm” đi (dưới dạng phụ cấp và các khoản bổ sung khác), không đóng BHXH. Tuy nhiên, cũng có nhiều doanh nghiệp đã tiên phong, gương mẫu trong việc đóng đầy đủ BHXH và chọn đóng ở mức cao cho người lao động.
Một điển hình đóng BHXH ở mức cao là Công ty TNHH Nestle Việt Nam (quận 1). 559 người lao động ở công ty này có mức lương bình quân đóng BHXH hơn 18,9 triệu đồng/tháng/người. Tương tự, 538 người lao động ở Công ty TNHH Bảo hiểm nhân thọ AIA Việt Nam (quận 1) cũng được đóng BHXH ở mức trung bình hơn 17,6 triệu đồng/ tháng/người. Cùng với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), nhiều doanh nghiệp trong nước cũng chọn mức tiền lương để đóng BHXH lên tới hàng chục triệu đồng, thể hiện trách nhiệm chăm lo cho nguồn lực quan trọng nhất và giúp người lao động yên tâm. 530 người lao động ở Công ty TNHH KMS Technology Việt Nam (quận Phú Nhuận) có lương bình quân đóng BHXH ở mức hơn 17,5 triệu đồng/tháng/người. KMS không “chẻ” ra phụ cấp hay các khoản khác, mà chỉ có một mức lương thực tế duy nhất trả cho nhân viên hàng tháng theo hợp đồng lao động và đóng BHXH dựa trên mức lương này.

Cũng bởi đã đóng BHXH dựa trên lương thực tế, tức là đã bao gồm hầu hết tất cả các loại phụ cấp và phúc lợi, nên sự thay đổi “đầu vào” đóng BHXH theo quy định mới từ năm 2016 sẽ không tác động gì đến KMS. Cũng như KMS, sự tác động của thay đổi nền tiền lương làm cơ sở đóng BHXH sẽ là không nhiều đến các công ty đã chấp hành tốt pháp luật BHXH. Trong khối hành chính sự nghiệp, cơ quan nhà nước, theo Bộ LĐ-TB&XH, cách thu BHXH mới cũng không ảnh hưởng nhiều bởi phần lớn người lao động đã được đóng BHXH trên gần hết tổng thu nhập.
Nhiều doanh nghiệp than khó
Ở những doanh nghiệp lâu nay chỉ đóng BHXH trên nền lương tối thiểu sẽ có thay đổi lớn về chi phí. Một chủ công ty may mặc ở quận Tân Bình cho biết, trong thời gian luật chưa bắt buộc cộng các khoản bổ sung khác vào lương thì công ty sẽ chuyển phụ cấp sang các khoản khác để… giảm chi phí.
Về phía người lao động, nhiều người cũng lo ngại các công ty sẽ tìm cách lách luật, không đảm bảo quyền lợi cho người lao động. Chị Hoàng Thanh Phương (nhân viên một công ty truyền thông, quận 1, TPHCM), cho biết lương hàng tháng thực lãnh của chị là 12 triệu đồng nhưng công ty chỉ trích đóng BHXH cho chị gần 390.000 đồng. Chị có thắc mắc với kế toán thì được giải thích chỉ đóng BHXH trên mức lương cơ bản, các khoản khác là thu nhập tính thêm. “Ở công ty, nhân viên nào cũng chỉ được đóng BHXH với mức đó. Giờ nếu luật quy định đóng BHXH phải tính thêm phụ cấp thì chắc công ty cũng tìm cách lách số tiền chênh lệch, hoặc cho thôi việc nhân viên ở một số vị trí, chứ đóng nhiều vậy công ty kham không nổi”, chị Thanh Phương cho biết.
Người lao động còn lo lắng thu nhập thực tế sẽ giảm khi thay đổi nền lương đóng BHXH. Sau khi được công ty phổ biến về quy định đóng BHXH mới, anh Hoàng Anh Tiến (công nhân một công ty da giày, quận Bình Tân), lo lắng số tiền hàng tháng của vợ chồng anh sẽ bị thâm hụt. “Nếu đóng theo mức mới, hàng tháng vợ chồng tôi phải mất thêm gần 600.000 đồng. Trong khi thu nhập hiện tại chỉ vừa đủ trang trải cuộc sống gia đình. Cũng chưa biết công ty sẽ tính thế nào trong thời gian tới”, anh Hoàng Anh Tiến bày tỏ.
Ông Cao Văn Sang, Giám đốc BHXH TPHCM: Đấu tranh để bảo vệ quyền lợi
Nguyên tắc đầu tiên của Luật Bảo hiểm xã hội là “Mức hưởng BHXH được tính trên cơ sở mức đóng, thời gian đóng và có chia sẻ giữa những người tham gia BHXH”. Như vậy, khi người lao động đóng BHXH ở mức lương cao thì các chế độ: ốm đau, thai sản, trợ cấp thất nghiệp, hưu trí… sẽ cao. Đặc biệt, sẽ giải quyết được bài toán lương hưu không đủ sống hiện nay và đó là lợi ích lâu dài.
Vì sự thay đổi này, số tiền đóng BHXH của người lao động sẽ tăng, đồng nghĩa thu nhập thực tế sẽ giảm đi đôi chút. Tuy nhiên, sự tác động với người lao động là không nhiều bằng doanh nghiệp, bởi người lao động chỉ phải đóng 8%, còn doanh nghiệp phải đóng 18%. Ví dụ, một người lao động có tổng thu nhập 8 triệu đồng/tháng, trước đây chỉ được đóng BHXH trên mức lương “cứng” 3,5 triệu đồng; còn phụ cấp 2 triệu đồng và các khoản bổ sung khác 2,5 triệu đồng không được đóng BHXH. Từ 2016, thay vì mỗi tháng người lao động phải đóng BHXH là 280.000 đồng (8% x 3.500.000) như trước, thì người lao động sẽ phải đóng 440.000 đồng (8% x 5.500.000). Chênh lệch của người lao động phải đóng thêm là 160.000 đồng trong khi doanh nghiệp cần đóng thêm 360.000 đồng. Tất nhiên, khi hưởng trợ cấp BHXH thì người lao động được tính trên mức 5,5 triệu đồng, sẽ có lợi hơn rất nhiều.
Nhiều người lao động lo ngại, tăng “đầu vào” đóng BHXH, doanh nghiệp sẽ “bóp” các khoản “mềm”, hạn chế các khoản phụ cấp để đảm bảo chi phí sản xuất. Khó khăn vì thế người lao động sẽ lãnh. Tôi chia sẻ rằng, nếu làm như thế thì doanh nghiệp phải điều chỉnh hợp đồng lao động. Vậy, nếu người lao động thấy không có lợi thì không nên ký. Người lao động cần mạnh dạn đấu tranh với chủ doanh nghiệp đòi hỏi quyền lợi chính đáng của mình, hoặc có thể thông qua tổ chức công đoàn, các hội nghị người lao động tại doanh nghiệp để yêu cầu thực hiện đúng quy định về pháp luật lao động và BHXH.
Để quản lý chặt chẽ, đảm bảo quyền lợi cho người lao động, đòi hỏi phải thực hiện thanh kiểm tra, kiểm soát đồng bộ giữa các cơ quan quản lý nhà nước. Ví dụ như nếu phụ cấp không ghi vào hợp đồng lao động thì cơ quan Thuế không chấp nhận cho vào chi phí… Chúng tôi sẽ thường xuyên thanh kiểm tra, đối chiếu thu tại doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp thực hiện không đúng quy định sẽ lập biên bản yêu cầu thực hiện đúng quy định của pháp luật, trường hợp quá thẩm quyền sẽ chuyển sang các cơ quan chức năng xử lý.
Ông Nguyễn Tất Năm, Trưởng Phòng Lao động - Tiền lương - Tiền công, Sở LĐ-TB&XH TPHCM: Không dễ “lách” luật
Một số doanh nghiệp muốn “lách” luật? Không đơn giản vậy. Các thông tư hướng dẫn đã định nghĩa rõ mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác. Các khoản phụ cấp, trợ cấp, tiền thưởng do doanh nghiệp quy định được thực hiện theo thỏa thuận trong hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể hoặc trong quy chế của doanh nghiệp. Như vậy, doanh nghiệp không được tự ý điều chỉnh, cắt giảm các khoản phụ cấp đã thỏa thuận, thực hiện cho người lao động trước đây đã áp dụng.
Theo quy định, doanh nghiệp phải thỏa thuận, ghi nhận đầy đủ tiền lương trả cho người lao động trong hợp đồng lao động, gồm: mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác. Do vậy, nếu doanh nghiệp tự ý thay đổi cơ cấu tiền lương hay xác định các mức phụ cấp lương, các khoản bổ sung khác không đúng tính chất, mục đích chi trả của các khoản tiền này hoặc không ghi cụ thể trong hợp đồng lao động là thực hiện không đúng quy định pháp luật. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng sẽ gặp các khó khăn khi quyết toán tiền lương với cơ quan thuế do không kê khai hoặc kê khai, ghi nhận chưa đầy đủ trong hợp đồng lao động hoặc xác định không đúng các khoản tiền lương trả cho người lao động.
Theo sggp.org.vn
Ông Cao Văn Sang, Giám đốc BHXH TPHCM: Đấu tranh để bảo vệ quyền lợi
Nguyên tắc đầu tiên của Luật Bảo hiểm xã hội là “Mức hưởng BHXH được tính trên cơ sở mức đóng, thời gian đóng và có chia sẻ giữa những người tham gia BHXH”. Như vậy, khi người lao động đóng BHXH ở mức lương cao thì các chế độ: ốm đau, thai sản, trợ cấp thất nghiệp, hưu trí… sẽ cao. Đặc biệt, sẽ giải quyết được bài toán lương hưu không đủ sống hiện nay và đó là lợi ích lâu dài.
Vì sự thay đổi này, số tiền đóng BHXH của người lao động sẽ tăng, đồng nghĩa thu nhập thực tế sẽ giảm đi đôi chút. Tuy nhiên, sự tác động với người lao động là không nhiều bằng doanh nghiệp, bởi người lao động chỉ phải đóng 8%, còn doanh nghiệp phải đóng 18%. Ví dụ, một người lao động có tổng thu nhập 8 triệu đồng/tháng, trước đây chỉ được đóng BHXH trên mức lương “cứng” 3,5 triệu đồng; còn phụ cấp 2 triệu đồng và các khoản bổ sung khác 2,5 triệu đồng không được đóng BHXH. Từ 2016, thay vì mỗi tháng người lao động phải đóng BHXH là 280.000 đồng (8% x 3.500.000) như trước, thì người lao động sẽ phải đóng 440.000 đồng (8% x 5.500.000). Chênh lệch của người lao động phải đóng thêm là 160.000 đồng trong khi doanh nghiệp cần đóng thêm 360.000 đồng. Tất nhiên, khi hưởng trợ cấp BHXH thì người lao động được tính trên mức 5,5 triệu đồng, sẽ có lợi hơn rất nhiều.
Nhiều người lao động lo ngại, tăng “đầu vào” đóng BHXH, doanh nghiệp sẽ “bóp” các khoản “mềm”, hạn chế các khoản phụ cấp để đảm bảo chi phí sản xuất. Khó khăn vì thế người lao động sẽ lãnh. Tôi chia sẻ rằng, nếu làm như thế thì doanh nghiệp phải điều chỉnh hợp đồng lao động. Vậy, nếu người lao động thấy không có lợi thì không nên ký. Người lao động cần mạnh dạn đấu tranh với chủ doanh nghiệp đòi hỏi quyền lợi chính đáng của mình, hoặc có thể thông qua tổ chức công đoàn, các hội nghị người lao động tại doanh nghiệp để yêu cầu thực hiện đúng quy định về pháp luật lao động và BHXH.
Để quản lý chặt chẽ, đảm bảo quyền lợi cho người lao động, đòi hỏi phải thực hiện thanh kiểm tra, kiểm soát đồng bộ giữa các cơ quan quản lý nhà nước. Ví dụ như nếu phụ cấp không ghi vào hợp đồng lao động thì cơ quan Thuế không chấp nhận cho vào chi phí… Chúng tôi sẽ thường xuyên thanh kiểm tra, đối chiếu thu tại doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp thực hiện không đúng quy định sẽ lập biên bản yêu cầu thực hiện đúng quy định của pháp luật, trường hợp quá thẩm quyền sẽ chuyển sang các cơ quan chức năng xử lý.